خبرگزاری فارس، گروه بهداشت و درمان؛ شاید بسیاری از پدر و مادران این مرز و بوم، وضعیت نابسامان درمانی کشور در سال های قبل از انقلاب اسلامی را به یاد داشته باشند، همچنین بسیاری از جوانان نیز در لابه لای خاطرات این پدر و مادرها صحبت هایی از حضور پررنگ پزشکان خارجی در کشور در زمان قبل از انقلاب را شنیده اند، پزشکانی که بیشترشان از کشورهای هند و پاکستان به ایران می آمدند و در حالی که حتی زبان بیماران خود را بلد نبودند به طبابت می پرداختند.
اکنون چهل سال از آن دوران می گذرد، دورانی که کشور ایران با کمبود پزشک مواجه بود و بسیاری از مردم جامعه برای درمان با مشکلات عمده ای مواجه بودند، و حتی اگر پزشکی را برای درمان پیدا می کردند این تفاوت زبان و ناکافی بودن دانش این پزشکان کمک چندانی به درمان بیماران نمی کرد.
با گذشت چهل سال از انقلاب اسلامی ایران، روز به روز به تعداد پزشکان ایرانی افزوده و خدمات پزشکی روزبه روز در ایران گسترده تر شد که این پیشرفت های چشم گیر همچنان در حال افزایش است به طوری که آمارهای بانک مرکزی حاکی از آن است که اگر در گذشته و قبل از انقلاب پزشکان هندی و پاکستانی به معالجه بیماران ایرانی می پرداختند، امروز مردم کشورهای منطقه برای امور درمانی خود به ایران می آیند.
وضعیت پزشک در حوزه دانشجویی نیز آن چنان قابل توجه است که در حال حاضر ۱۰ هزار دانشجوی ایرانی در کشور آمریکا مشغول به تحصیل اند. در همین رابطه محمدباقر لاریجانی معاون آموزشی وزارت بهداشت در مراسم تقدیر از برگزیدگان بیستمین المپیاد علمی دانشجویی سال از وجود حدود ۵ میلیون دانش آموز در کشور خبر داد و اظهار داشت: این دانش آموزان به نوعی آینده کشور را رقم می زنند. در حوزه های پزشکی دو برابر حوزه های دیگر داوطلب وجود دارد که این امر توفیقی برای حوزه پزشکی است. در حال حاضر حدود ۱۸۰ هزار دانشجوی پزشکی در ۶۰ دانشگاه و دانشکده علوم پزشکی در حال تحصیل هستند.
وی بابیان اینکه ظرفیت آموزش عالی بعد از انقلاب اسلامی بیش از ۳۰ برابر توسعه یافته است، افزود: در اوایل انقلاب امید به تحصیل بین جوانان ۸ سال بود اما اکنون به ۱۴ سال افزایش یافته است.
وی در ادامه با اشاره به برنامه های تحول در نوآوری در آموزش پزشکی گفت: سعی شده آموزش پزشکی را توسط آمایش سرزمین توسعه دهیم. همچنین گسترش تعاملات بین المللی در زمینه رشته های پزشکی آغاز شده که این امر می تواند میزان بازگشت دانشجویان به کشور را افزایش دهد. از طرف دیگر معرفی ظرفیت های ایران در حوزه آموزش پزشکی به طور جدی در حال پیگیری است و امیدواریم با افزایش زیرساخت های دانشگاه ها، پذیرش دانشجوی خارجی در ایران را ساماندهی کنیم.
افزایش قابل توجه پزشک در کشور
بر اساس آمار سازمان نظام پزشکی تاکنون ۲۱۳ هزار نفر در سراسر کشور، عضو این سازمان هستند که به تفکیک عبارت اند از ۷۸ هزار نفر پزشک عمومی، ۳۶ هزار نفر پزشک متخصص و فوق تخصص، ۲۴ هزار نفر دندان پزشک عمومی، ۲ هزار نفر دندان پزشک متخصص، ۱۹ هزار نفر دکترای داروسازی، ۱۲۰۰ نفر دکترای علوم آزمایشگاهی، ۳۵ هزار نفر ماما، ۱۵ هزار نفر گروه های پروانه دار (از شامل فیزیوتراپیست، متخصص تغذیه، بینایی سنج، شنوایی سنج و…) و ۷۰۰ نفر اتباع خارجی.
همچنین بر اساس آمارهای بانک مرکزی در دو دهه اخیر کشور رشد سریعی در تعداد پزشکان داشته است و این مسئله باعث جلوگیری از خروج ارز از یک طرف و از طرفی دیگر موجب جذب بیوتوریسم از کشورهای منطقه و خارج از منطقه شده است.
آمارهای بانک مرکزی نشان می دهد که در سال ۱۳۷۰ تعداد پزشکان ایرانی حدود ۲۰ هزار نفر بوده است؛ با گسترش زیرساخت های آموزشی حوزه پزشکی عزم ملی برای بهبود وضعیت بهداشتی و درمانی امروزه بیش از ۱۱۰ هزار پزشک عمومی، متخصص و فوق تخصص در کشور وجود دارد.
رونق توریسم درمانی
درحال حاضر با پیشرفت زیرساخت های پزشکی و نظام آموزشی و همچنین تلاش متخصصان این حوزه نه تنها نیاز کشور از پزشکان خارجی برطرف شده است بلکه سخت ترین بیماری ها در کشورمان درمان پذیر شده است به طوری که پزشکان ایرانی پذیرای بسیاری از بیماران کشورهای خارجی بوده که این موضوع سبب رونق صنعت توریسم درمانی در ایران شده است.
در حقیقت گردشگری سلامت، نوعی از گردشگری است که به منظور حفظ، بهبود و حصول مجدد سلامت جسمی و ذهنی فرد به مدتی بیشتر از ۲۴ ساعت و کمتر از یک سال صورت می پذیرد.
این نوع گردشگری هم اکنون در ایران در حال انجام بوده و سالیانه تعدادی از بیمارستان های کشور پذیرای تعداد قابل توجهی از بیماران کشورهای عراق، افغانستان، پاکستان، آذربایجان و … هستند. مرکز درمان ناباروری رویان یکی از مراکزی است که سالیانه از بسیاری از کشورهای منطقه پذیرای بیماران است.
رضا خادم الرضا، مدیرعامل یکی از مجموعه های گردشگری فعال در حوزه گردشگری سلامت با بیان اینکه ایران در زمینه جذب گردشگران سلامت در منطقه در سال های اخیر رشد خوبی داشته است، به کاستی های موجود در زمینه ساماندهی فعالیت های این حوزه نیز اشاره کرد و گفت: «با توجه به ظرفیت های پزشکی ایران و نیز تعدد و وسعت بازارهای متقاضی استفاده از این خدمات، در جایگاهی که شایسته آنیم قرار نگرفته ایم. علت اصلی آن نیز نداشتن برنامه ای مشخص برای سازمان دادن به فعالیت هایی است که به صورت پراکنده انجام می شود.»
وی از عراق و عمان به عنوان مهم ترین بازارهای هدف گردشگری سلامت ایران نام برد و ضمن تشریح روند جذب گردشگران سلامت از کشورهای مبدأ گفت: دفاتر ما با استقرار در کشورهایی همچون عراق که می توانند بازار هدف گردشگری سلامت باشند، با روش های گوناگون تبلیغاتی به معرفی توانمندی های ایران در زمینه ارائه خدمات درمانی، بهداشتی و سلامت پرداخته و شرایط استفاده از این خدمات و سفر به ایران برای استفاده از این امکانات را معرفی می کنند.
حال با توجه به پیشرفت های عرصه پزشکی در کشور، و جایگزین شدن صنعت توریسم درمانی به جای وارد کردن پزشکان خارجی لازم است مسئولان وزارت بهداشت با برنامه ریزی های دقیق در زمینه رونق هرچه بیشتر این صنعت نوپا تلاش و با فراهم کردن شرایط مناسب تر برای تحقیق و توسعه در عرصه حوزه پزشکی به پیشرفت روزافزون این صنعت کمک کنند.
